مشکلات کودکان بیش فعال

مشکلات کودکان بیش فعال یکی دو تا نیست؛

این کودکان در یادگیری، روابط اجتماعی، تغذیه محیطهای عمومی، مشکلاتی برای خود و دیگران ایجاد می کنند.

زبان بدن در درک و دریافت مطالب آموزشی همواره نقش مهمی داشته و به ویژه این موضوع در مقطع ابتدایی اهمیت زیادی دارد.

از سویی اگر والدین، معلم یا مسئولین آموزشی و اجرایی مدارس در انتقال مفاهیم، توانایی استفاده از ارتباط غیر کلامی را داشته باشند توفیق بیشتری در آموزش کودکان خواهند داشت.

در صورتی که کودکان نیز توانایی دریافت زبان اشاره و رفتار غیر کلامی معلم خود را داشته باشند،

آنها نیز در پیشرفت آموزشی موفقیت بیشتری کسب می کنند.

در این بین، برخی کودکان و نوجوانان بیش فعال و کم توجه نمی توانند نشانه های رفتارهای اجتماعی دیگران را درک کنند

و قادر به خواندن و درک زبان بدن و لحن اطرافیان خود به ویژه مربیان و مسئولان آموزشی نیستند.

به بیان ساده تر این کودکان در ارتباطات غیر کلامی با معلم خود به راحتی با مشکلاتی مواجه خواهند شد.

دیدن و گوش دادن نادرست

به طور کلی، دشواری های ارتباط غیر کلامی می تواند بصری و یا شنیداری باشد.

مشکلات ارتباطی غیر کلامی معمولا به یکی از دو شکل زیر اتفاق می افتد:

در یک سناریو، مشکلات شنوایی که کودک تجربه می کند

شامل درک اشتباه یا عدم توجه به لحن والدین یا مربی ، سرعت گفتار، تغییرات در حجم کلمه و میزان تاکید کلمه از سوی آنها است.

یعنی کودک تاکیدی که معلم روی دستور انضباطی خود می دهد، درک نمی کند.

کودک بیش فعال و کم توجه، قادر به خواندن و درک نشانه های اجتماعی غیر کلامی بزرگترهای خودش نیست.

به عنوان مثال، در حالی که معلم به دانش آموز خود خیره و از روی ناراحتی نگاه می کند اما او به نظر بی توجه است

سپس، معلم مقابل میز دانش آموز می ایستد اما تا زمانی که با صدا و لحنی قاطع نگوید:

بسه!

دانش آموز به رفتار نادرست خود همچنان ادامه می دهد

و ناراحتی و تعجب معلم در طول کلاس همواره این است که باید یک درخواست را با صدای بلند چندین بار تکرار کند.

در سناریویی دیگر، یک کودک ممکن است بیش از حد با صدای بلند صحبت کند

و یا ممکن است تن صدایش با پیام هیجانی که او می خواهد به اطرافیان خود منتقل کند مطابقت نداشته باشد.

به عنوان مثال پرهام، در اولین روز مدرسه با علی دوست شده است او ناگهان به علی بسیار نزدیک می شود

به طوری که مقابل چهره او می ایستد؛

صدای پرهام بلند است و مرتب مقابل علی بالا و پایین می پرد.

دوستش، پرهام را هل می دهد و به او می گوید از این جا برو…

و کاری به من نداشته باش. پرهام ناراحت می شود زیرا علی او را طرد کرده است،

پرهام به تدریج خشم را تجربه می کند زیرا او به راحتی در مدرسه برچسب “کودک آزاررسان” را از سوی همسالان می خورد.

ارتباطات غیر شفاهی آموزش داده نمی شود 

بلکه از طریق مشاهده، تعامل و بازخورد دیگران  آموخته می شود.

مشکلات ارتباطی دیداری می تواند شامل بسیاری از رفتارها باشد، وقتی کودکی نتواند به درستی ببیند،

نارضایتی همسالان و یا بزرگترهای خود را که با چهره(رفتار غیر کلامی) به او پیام ناراحتی خود را منتقل می کنند نمی تواند درک کند،

در نتیجه در درک احساسات دیگران دچار مشکل شده و به نظر می رسد به راحتی حریم دیگران را زیر پا می گذارد

در صورتی که او چنین قصدی ندارد و این به مشکلاتی در عملکرد مغز کودک مربوط است.

اختلال در فرمان هایی که مغز صادر می کند و نیز به مکانیسم توجه و تمرکز مغز ارتباط دارد.

پیشنهاد های کاربردی:

در کنار درمان های کاربردی رایج، همچون روش های تکنولوژیک مثل نوروفیدبک و درمان های دارویی،

این گروه از کودکان و خانواده های آنها می بایست تحت نظر روانشناس برای مشاوره های رفتاری باشند. 

این گروه کودکان باید مرتب در معرض آموزش قواعد کار گروهی، رفتارهای اجتماعی و انتظارات آموزشی قرار بگیرند

تا مهارت های اجتماعی شان تقویت گردد.

غالبا کودکان بیش فعال و کم توجه نیاز به درمان های چندگانه دارند و هر کدام از روش های فوق الذکر به تنهایی پاسخگو نیست.

البته این امر مسلتزم صرف هزینه و زمان بیشتری است که هنوز بسیاری از خانواده ها در ایران یا توان پرداخت هزینه ها را ندارند

یا وقت کافی را نمی توانند صرف کنند.

با این حال به نظر می رسد برای کسب نتیجه مطلوب جز این چاره دیگری نیست.